زانو یکی از اصلی‌‌ترین مفاصل بدن است که در فعالیت‌های روزانه به آن نیاز داریم. این مفصل از تعداد زیادی عضله و بافت‌های نرم تشکیل شده که به صورت هماهنگ کار می‌کنند تا به ما اجازه حرکت و پیاده‌روی را بدهند. اما گاهی‌اوقات ممکن است زانو قفل کند که باعث محدودیت در حرکت و درد میشود. علل اصلی قفل شدن زانو ممکن است پارگی غضروف، التهاب مفصل، آسیب عصبی یا حتی فشار روی عصب‌ها باشد.
رزرو نوبت سریع
جهت دریافت مشاوره و رزرو نوبت در سریع‌ترین زمان ممکن همین حالا باما تماس بگیرید.
افرادی که فعالیت بدنی زیادی انجام می‌دهند، ممکن است بیشتر دچار قفل شدن زانو شوند. در برخی موارد، حتی ممکن است به جراحی نیاز باشد. درهر‌صورت، مهم‌ترین قدم در درمان سریع قفل شدن زانو، تشخیص صحیح علت آن است تا درمان مناسبی را انتخاب و از ایجاد مشکلات بیشتر جلوگیری کنید. مهم‌ترین نکته این است که تأخیر در درمان ممکن است منجر به آسیب بیشتر به زانو و ناتوانی در انجام ساده‌ترین کارها شود. در مقاله پیش‌رو، از علل عمده قفل شدن زانو بیشتر خواهیم گفت و جزئیات روش‌های درمانی مختلف این عارضه را بررسی خواهیم کرد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید: آرتروسکوپی زانو چگونه است؟
قفل شدن زانو چیست؟
زانوها طوری هستند که به سمت بالا و پایین خم شوند و کمی بچرخند. زمانی که زانو قادر به انجام این کارها نباشد، بر تحرک و توانایی انجام فعالیت‌های روزمره زندگی مانند نشستن، ایستادن یا زانو زدن تأثیر می‌گذارد. هنگامی که زانو را نتوانید خم یا صاف کنید، در این حالت قفل شدن زانو اتفاق می‌افتد. این عارضه به دو شکل پیش می‌آید:
- زمانی که مفصل زانو کاملاً در جای خود قفل شده باشد و نتوانید به هیچ صورتی آن را حرکت دهید.
- وقتی که درد زیادی را در مقطع زانو حس می‌کنید و قادر به تکان‌دادن آن نیستید.
این دو حالت، خود می‌توانند دلایل زیادی داشته باشند یا منجر به عوارض دیگری نیز بشوند، اما برای توضیح دقیق علت قفل شدن زانو ابتدا لازم است اجزای این مفصل را به‌خوبی بشناسید.
پیشنهاد سردبیر: پلاسما درمانی برای درمان آرتروز
ساختار و آناتومی زانو
زانو یکی از پیچیده‌ترین مفاصل بدن انسان است که از اجزای زیر تشکیل شده است:
- استخوان ران (فمور)
- استخوان ساق پا (درشت نی)
- استخوان فیبولا (نازک نی)
- کلاهک زانو (کشکک)
رباط‌ها وظیفه اتصال این استخوان‌ها به یکدیگر را برعهده دارند، در حالی که تاندون‌ها استخوان‌های زانو را از استخوان‌ها به دیگر ماهیچه‌های پا وصل می‌کنند و زانو را با ثبات نگه می‌دارند. به‌علاوه، دو تکه غضروف به شکل C (منیسک داخلی و مینیسک جانبی)، یک بالشتک بین استخوان ران و استخوان درشت نی ایجاد می‌کنند که به‌عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کند.
علل قفل شدن زانو
قفل شدن زانو یک وضعیت ناخوشایند است که به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و فرد را درگیر مشکلات بیشتری در بقیه قسمت‌های بدن نماید. در این بخش به تفسیر از جزئیات این عارضه صحبت خواهیم کرد.
جراحت غضروف زانو
شایع ترین علت قفل شدن زانو، پارگی غضروفی است که مفصل زانو را تحت فشار قرار می‌دهد. به‌طورمعمول، هنگامی که غضروف پاره شده یا آسیب می‌بیند، در مفصل گیر کرده و حرکت زانو را دشوار می‌کند. در نتیجه آن، ممکن است صدای تق‌تق زانو را بشنوید، متورم و سفت شود یا هنگام ایستادن، خم‌شدن یا زانو‌زدن درد شدیدی ایجاد کند. پارگی غضروف در زانو همچون پارگی تاندون زانو ناشی از ضربه فیزیکی ناگهانی یا ساییدگی تدریجی مفصل می‌باشد.
خالی‌کردن زانو
قفل شدن واقعی زانو همچنین ممکن است به دلیل کاهش خون‌رسانی به زانو یا استئونکروز باشد که موجب شل‌شدن بدن میشود. گاهی به دلیل کهولت سن، بیماری آرتروز یا شکستگی زانویی که از آن به‌خوبی مراقبت نشده، غضروف‌های داخل مفصل به‌تدریج تحلیل می‌روند و بین استخوان‌ها شناور می‌شوند. در بعضی موارد نیز ممکن است در مفصل فرو بروند و قفل شدن زانو اتفاق می‌افتد. در این حالت، در درجه اول فرد با ناتوانی در باز‌کردن کامل پا مواجه خواهد شد یا ممکن است حین راهرفتن، زانو به‌اصطلاح خالی کند که با تورم، برآمدگی کوچک یا سفتی مفصل نیز همراه است.
آرتروز زانو
آرتروز زانو منجر به تخریب غضروف مفصلی میشود که التهاب و درد ناشی از آن قفل شدن زانو را ایجاد می‌کند. علائمی که در مراحل اولیه آرتروز زانو ظاهر می‌شوند عبارتند از:
- احساس درد، به‌ویژه هنگام خم‌شدن و صاف‌کردن زانو و تحمل وزن
- حساسیت زانو هنگام فشار وارد‌شدن
- سفتی در هنگام حرکت مفصل، به‌خصوص اول صبح یا بعد از یک مدت عدم تحرک یا راهرفتن
- احساس گرما در پوست روی زانو، به‌خصوص بعد از فعالیت‌های روزمره
همچنین تورم ناشی از تجمع مایع در مفصل یا رشد استخوانی به نام استئوفیت که با تجزیه غضروف ایجاد میشود از علائم اولیه آرتروز زانو است. علاوه‌براین، ممکن است صدای تق‌تق در زانو به‌وقت خم و راست‌کردن آن که به کریپتوس معروف است را حس کنید. فعالیت شدید، ایستادن یا راهرفتن به مدت طولانی منجر به درد زیاد در پایان روز میشود. توجه داشته باشید که در کنار این علائم اگر فرد تب دارد یا ناحیه زانو قرمز شده، احتمالاً مشکل آرتروز نیست و بهتر است هرچه زودتر با پزشک متخصص مشورت نمایید.
بیشتر بخوانید: درمان آرتروز با سلول های بنیادی
علت قفل شدن زانو هنگام بلند شدن
زانوها یکی از پیچیده‌ترین مفاصل بدن هستند و قفل شدن آن‌ها هنگام بلند شدن می‌تواند به دلایل مختلفی باشد. دلایلی مانند:
- بی‌تحرکی و کم‌فعالیت‌بودن که باعث ضعف عضلات و محدود‌شدن حرکت مفصل زانو میشود.
- آسیب‌های ناگهانی مانند زمین‌خوردن، مشکلات ستون‌فقرات یا اضافه‌وزن که روی مفصل زانو فشار وارد می‌کند.
- مشکلات دیگر بخش‌های بدن مانند آرتروز لگن نیز می‌تواند روی عضلات زانو فشار بیاورد.
- افراد مسن یا ورزشکارانی که که دوره استراحت برای ریکاوری ندارند هم دچار مشکل در مفصل زانو می‌شوند.
علت قفل شدن زانو هنگام بلند شدن ممکن است به موارد بالا ربط داشته باشد، اما برای اینکه مطمئن شوید خطری بدن شما را تهدید نمی‌کند، بهتر است از یک پزشک ارتوپد معتبر مانند مشورت بگیرید و آزمایش‌های لازم را انجام دهید تا خیالتان از هر بابت راحت شود.دکتر میثم با ایمان اسکویی فوق تخصص و جراح زانو در تهران هستند که توانسته اند از طریق درمان آرتروز زانو به شیوه های نوین به تعداد زیادی از بیماران که از درد شدید زانو رنج می‌برند،کمک شایانی کند. جهت رزرو نوبت می‌توانید با شماره های 02186081971 | 02186081671 تماس بگیرید و یا از طریق فرم زیر با ما در ارتباط باشید.
درمان خانگی قفل شدن زانو
درمان خانگی به‌عنوان یک راه‌حل موقت جهت درمان سریع قفل شدن زانو و کاهش درد و بهبود آن مفید است. یکی از روش‌های درمان خانگی قفل شدن زانو استفاده از یخ است. شما می‌توانید به سه تا چهار مرتبه در روز به مدت 15 تا 20 دقیقه (یا هرچقدر که احساس راحتی می‌کنید) از تماس غیر مستقیم یخ با زانوی خود جهت کاهش التهاب و درد آن بهره ببرید. همچنین بستن زانو با باند‌های کشی هم می‌تواند در شل شدن عضلات زانو به شما کمک کند. برای درمان سریع قفل شدن زانو همچنین باید استراحت کافی داشته باشید و از فعالیت‌های سنگین خودداری نمایید. استفاده از داروهای مسکن و ضدالتهاب بدون‌نسخه مانند خانواده ایبوپروفن‌ها، ناپروکسن و دیکلوفناک هم تا حدودی کمک‌کننده است. در صورت ادامه مشکل، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا دلایل آن مورد بررسی قرار دهد و درمان مناسب را شروع کنید.
دارو برای قفل شدن زانو
وقتی زانو به‌طور مکرر قفل می‌کند یا به‌قدری دردناک است که نمی‌توانید آن را حرکت دهید، مهم است که نزد پزشک بروید. متخصص ارتوپد پس از بررسی سابقه پزشکی شما، معاینه مفصل زانو و رؤیت کردن عکس‌های MRI و سی تی اسکن، دارو تجویز می‌کند. اگر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی درد زانو را کاهش ندهند، امکان دارد که پزشک کورتیزون یا یک بی‌حس‌کننده موضعی به مفصل زانو تزریق کند. نکته مهم در مورد قفل شدن زانو این است که در برخی از موارد ممکن است علت عصبی داشته باشد ک به آن قفل شدن کاذب زانو گفته میشود و استفاده از هر داروی مسکن یا ضدالتهابی می‌تواند عوارض جانبی بیشتری برای شما داشته باشد، بنابراین توصیه می‌کنیم در هنگام بروز عارضه حتماً به پزشک ارتوپد مراجعه نمایید.
درمان قفل شدن زانو با ورزش
ورزش‌هایی که قدرت و انعطاف مفاصل را افزایش می‌دهند، برای درمان قفل شدن زانو مفید هستند. انجام حرکاتی برای انعطاف‌پذیری، تقویت عضلات اطراف زانو و توان‌بخشی آن می‌تواند بهبودی قابل‌توجهی در حل این مشکل ایجاد کند. همچنین، استفاده از ابزارهای کمکی مانند زانوبندها نیز کاهش قفل شدن زانو را در پی دارد. بهتر است قبل از انجام هر نوع حرکتی، با پزشک خود مشورت کنید و برای درمان قفل شدن زانو با ورزش از یک فیزیوتراپیست معتمد کمک بگیرید تا مطابق با مشکل، برنامه‌های ورزشی- درمانی مخصوص خودتان را ارائه دهد.
درمان مشکل قفل شدن زانو با جراحی
در صورتی که درمان‌های دیگر برای قفل شدن زانو موثر نبوده باشند، ممکن است پزشک شما به شما پیشنهاد جراحی دهد. این جراحی ممکن است شامل تعمیر آسیب‌های موجود در مفصل زانو یا حتی جایگزینی مفصل زانو باشد. درمان مشکل قفل شدن زانو با جراحی شامل ترمیم آسیب‌های مفصلی یا جایگزین‌کردن آن‌ها، برداشتن غضروف یا قطعه استخوان آسیب‌دیده و قرار دادن ابزارها و قطعات مصنوعی به جای آن‌ها میشود. جراحی مفصل زانو بسته به شدت آسیب آن تا حدود سه ساعت هم زمان می‌برد و پس از ترخیص، بیمار می‌تواند پس از یک ماه به فعالیت‌های سبک روزانه برگردد. همچنین، بین شش ماه تا یک سال نیز مراقبت‌های لازم را انجام دهد تا بهبودی کامل زانو صورت بگیرد.
برای مطالعه بیشتر : جراحی تعویض مفصل زانو
جمع‌بندی
عارضه قفل شدن زانو یک مشکل دردناک است که فرد را از انجام فعالیت‌های روزمره یا ورزش‌کردن بازمی‌دارد. با توجه به ظهور روش‌های جدید و پیشرفته می‌توانیم چنین نتیجه بگیریم که دیگر محدودیتی برای درمان قفل شدن زانو وجود ندارد و افراد مبتلا به این مشکل در کم‌ترین زمان ممکن بهبود می‌یابند و به زندگی عادی برمی‌گردند. یکی از اهداف کلینیک دکتر اسکویی بازگرداندن سلامت و عملکرد بهینه بدن مراجعه‌کنندگان است. ما در این مجموعه به ارائه مشاوره‌های تخصصی و آموزش‌های مناسب به توانجویان و افراد مراقبت‌کننده از آن‌ها نیز می‌پردازیم. انجام تست‌های تشخیصی و ارزیابی دقیق نیز از خدمات دیگر ماست تا بتوانیم بهترین راهکارهای درمانی خاص را برای هر بیمار پیشنهاد دهیم. بنابراین، اگر مشکلی در زانوهای خود دارید، پیشنهاد می‌کنیم همین حالا رزرو نوبت درمان قفل شدن زانو در کلینیک دکتر اسکویی را انجام دهید.
سؤالات متداول راجع به قفل شدن زانو
قفل شدن زانو چیست؟
وقتی زانو برای مدتی در یک وضعیت بماند (چه حالت خمیده یا چه صاف)، قفل شدن زانو اتفاق میفتد.
قفل شدن زانو چه حسی دارد؟
وقتی زانو قفل می‌کند، زمانی که می‌خواهید پا را حرکت دهید، احساس می‌کنید زانو گیر کرده یا صدای تق‌تق و ترکیدن می‌دهد، یا وقتی ایستاده‌اید زانو خالی می‌کند.
درمان سریع زانوی قفل شده چیست؟
با استراحت، کمپرس یخ و درصورت داشتن درد، استفاده از مسکن‌‌های ضد التهابی مانند ایبوپروفن می‌توانید زانوی قفل شده را به‌صورت موقت درمان کنید.
آیا قفل شدن زانو جدی است؟
اگر بعد از ورزش یا استرس شدید، زانوی شما قفل می‌کند، نیازی به نگرانی نیست، اما اگر این قفل شدن مزمن شده و همراه با دیگر علائمی که در مقاله ذکر شد همراه است، می‌تواند جدی باشد. در هر دو صورت به پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
دوره نقاهت پس از جراحی مفصل زانو چقدر است؟
بهبودی کامل پس از جراحی زانو بین شش ماه تا یک سال طول می‌کشد، اما فرد پس از یک ماه می‌تواند فعالیت‌های روزانه را از سر بگیرد.
دیدگاهتان را بنویسید